Globalne rynki akcji mają za sobą tydzień, który niemal w całości został przykryty przez przeceny w trakcie sesji piątkowych. Nowa wojna na Bliskim Wschodzie – rozpoczęta atakami Izraela na Iran - spowodowała, iż tylko w piątek przez większość giełd przelała się dynamiczna fala przecen i spadków, która przesądziła o wyniku tygodnia. Centralnym punktem zaniepokojenia był wzrost cen ropy, ale nie ma wątpliwości, iż wzrosła też awersja do ryzyka. W USA  cofnięcie DJIA o 1,79 procent przełożyło się na spadek indeksu w perspektywie tygodniowej o 1,32 procent. W przypadku Nasdaqa Composite jednodniowe cofnięcie o 1,30 procent zaowocowało pięciodniowym spadkiem indeksu giełdy technologicznej o 0,63 procent, gdy piątkowa strata szerokiego S&P500 1,13 procent przełożyła się na cofnięcie o 0,39 procent w perspektywie tygodniowej. Dla Wall Street centralnym punktem obaw był wzrost ceny ropy o kilka procent, gdy Europa operowała również w cieniu obaw o powrót wojny handlowej, w związku z zapowiedziami nowych stawek celnych ze strony prezydenta USA. W istocie, niemiecki DAX czy francuski CAC straciły znacznie więcej niż indeksy na Wall Street i faktycznie przeceniały się przed piątkowym wybuchem wojny między Izraelem i Iranem. Finalny spadek DAX-a o 3,24 procent został tylko w części zbudowany na piątkowym cofnięciu o 1,07 procent. To samo można powiedzieć i indeksie CAC, który skończył tydzień spadkiem o 1,54 procent przy piątkowym cofnięciu o 1,54 procent.

Niemniej, w piątek sytuacja uległa na tyle radykalnej zmianie i należy zakładać, iż właśnie wojna w Bliskim Wschodzie zdominuje kilka kolejnych sesji, a dokładniej jej wpływ na rynek ropy. Tylko w piątek cena ropy crude wzrosła o przeszło 7 procent i postawiła pod znakiem zapytania tegoroczne spadki surowca. W istocie, ryzyka dla rynku ropy sprowadzają się dziś nie tyle do wojny Izraela z Iranem, co do ograniczenia dostaw ropy z Bliskiego Wschodu, gdy Iran zdecyduje się zamknąć przepływ surowca przez Cieśninę Ormuz, przez którą eksportowana jest ropa z Zatoki Perskiej. Wyłączenie cieśniny, która jest łatwa do kontrolowania może zaowocować dziennym spadkiem eksportu ropy o kilkanaście milinów baryłek, bo Ormuz jest realnie jedynym szlakiem morskim, którym eksportuje się ropę z Zatoki Perskiej. W istocie Iran ma też potencjał zamknięcia cieśniny prowadzącej do Kanału Sueskiego, która jest kontrolowana przez Jemen. Inaczej mówiąc, wojna na wyniszczenie między Iranem i Izraelem – inna nie jest możliwa, gdyż kraje nie graniczą ze sobą – będzie kładła się długim cieniem na rynku ropy. Nadzieje na zakończenie wojny trzeba lokować w negacjach, gdyż żaden z krajów nie jest w stanie dokonać zmiany w drugim bez bezpośrednich walk, które są niemożliwe. Doskonałym przykładem niemożliwości wygrania wojny przez wzajemne działania lotnicze jest wojna rosyjsko-ukraińska, która przy zamrożonym froncie sprowadza się do ataków na wyczerpanie przeciwnika, a to przy znanych zasobach Iranu i Izraela może trwać miesiącami.

Całość powyższego obrazu sumuje się w pytania o kolejny szok dla gospodarki światowej. Wpływ ropy na gospodarkę nie jest już tak duży, jak np. w latach 70 zeszłego wieku, ale w obecnej sytuacji sprowadza się do wpływu na inflację, co bezpośrednio wiąże się już z przyszłością polityki Fed i kolejnymi konfliktami między prezydentem Donaldem Trumpem i prezesem Rezerwy Federalnej. W istocie, wojna między Izraelem i Iranem przykryła inne doniesienia, ale w końcówce tygodnia Trump ponowił ataki na prezesa amerykańskiego banku centralnego, a w mediach okołorynkowych zaczęły się pojawiać pytania o nazwisko kolejnego szefa amerykańskiego banku centralnego. Bazowym założeniem staje się, iż Donald Trump wybierze osobę o gołębim podejściu do walki z inflacją. Problem wpływu wojny celnej na inflację i wojny na Bliskim Wschodzie znajdzie zapewne przełożenie na publikowane w bieżącym tygodniu prognozy ekonomiczne Fed, które pojawią się razem z komunikatem kończącym czerwcowe posiedzenie FOMC. W praktyce nie będzie brakowało powodów do zmienności, ale też korekt, które zwyczajnie należą się rynkom po ostatnich tygodniach zwyżek i odreagowaniu wielkiej salwy celnej prezydenta Trumpa w pierwszych dniach kwietnia. W zarysowanym układzie sił bazowym scenariuszem dla giełd na kolejne tygodnie wydaje się być układ korekcyjny, a w najlepszym konsolidacyjny. Kontynuacja hossy jest możliwa, ale wcześniej inwestorzy będą potrzebowali zmiennych, które zrównoważą obecne ryzyka. Na dziś na radarze jedyną zmienną jawi się sezon wyników za II kwartał, który pojawi się dopiero w lipcu.

Adam Stańczak
Analityk DM BOŚ 
Wydział Analiz Rynkowych
Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A.