Depozyt, loty i dźwignia

Największy wpływ na ryzyko inwestycji ma wielkość zawieranych transakcji. Szczególnie jeśli wykorzystuje się instrumenty lewarowane czyli dźwignię finansową. 

Lot czyli jaka jest wielkość transakcji

W języku inwestora operującego na rynku walutowym ważnym pojęciem jest tzw. lot. Oznacza on po prostu transakcję o wartości 100 000 jednostek waluty bazowej. Dla przykładu chcąc zawrzeć transakcję kupna 100 tys. euro za dolary, mówimy o kupnie 1 lota EUR/USD. 

Dla wygody inwestorów, ale też w ramach ograniczenia ryzyka, jest możliwość przeprowadzenia transakcji w oparciu o miniloty, które odpowiadają 10 000 jednostek waluty bazowej (1/10 standardowego lota) lub mikroloty czyli 1 000 jednostek. Czy to oznacza jednak, że żeby zawrzeć transakcję na 1 lot (100 000 euro) musimy wyłożyć ponad 100.000 dolarów? Nie, ponieważ zawieramy transakcje na kontraktach CFD, które mają wbudowaną dźwignię finansową.

Dźwignia finansowa 

W związku z tym, że zazwyczaj na foreksie nie dostarcza się fizycznych walut czy towarów, a jedynie handluje się na różnicach cenowych, brokerzy nie wymagają od inwestorów wnoszenia pełnej wartości transakcji, a jedynie depozyt zabezpieczający.

Może on w niektórych wypadkach wynosić zaledwie 1% wartości transakcji czyli oferować maksymalną dźwignię 100:1 
Co oznacza, że zmiana ceny instrumentu o 1% spowoduje zmianę na depozycie (naszym kapitale) o 100%!

Depozyt zabezpieczający = Wartość zlecenia * wymagany depozyt(%)* kurs pary walutowej

Zobaczmy jak to wszystko wygląda w praktyce:

Przykład 1

Saldo rachunku inwestora: 25000 PLN
Zlecenie:
sprzedaż 1,4 lota USDPLN
Kurs otwarcia bid USDPLN: 3,4050
Kurs zamknięcia ask USDPLN: 3.3810
Wartość 1 punktu dla otwartej pozycji: 14 PLN 
(wartość zlecenia* minimalny krok notowania, czyli 140.000 *0,0001)

Inwestor posiadający na rachunku 25000 PLN otworzył pozycję krótką czyli sprzedał 1,4 lota USD/PLN po kursie Bid 3,4050

Wartość nominalna zlecenia to 140 000 USD czyli 3.4050*140 000 = 476 700 PLN.

Zdeponował pod tą transakcję  zaledwie 5% jej wartości - 23 835 PLN (wartość zlecenia x depozyt w %) czyli (140 000*3,4050*5%).

Posiadanie takiej lub wyższej kwoty w momencie zawierania transakcji jest konieczne, aby system przyjął zlecenie. Jest to depozyt zabezpieczający. 

Sprawdź Kalkulator FX!

W łatwy i szybki sposób obliczaj parametry zlecenia 

Wartość najmniejszego kroku notowań jakim jest pips wyniosła 14 PLN (140 000 *0.0001). 
Inwestor zamknął pozycję, składając zlecenie
Kupno 1,4 lota USD/PLN po cenie 3,3810
Jego zysk wynosi  3360 PLN {((3.4050 – 3.3810):0,0001)* 14PLN}. 

Inwestor osiągnął stopę zwrotu:
3 360 PLN / 24000 PLN = 14%
(Zysk na transakcji / Saldo pierwotne r-ku)

Było to możliwe przy relatywnie małej zmianie kursu o 240 punktów czyli 2,4 grosza. Inwestor posiadając 4800 PLN zawarł transakcję o wartości 476 700 PLN (stosunek wartości posiadanego kapitału do wartości otwartej pozycji wyniosła blisko 1:20!). 

Oczywiście dźwignia finansowa działa w dwie strony. Przynosi zarówno istotne zyski na małych ruchach cenowych, jak i może powodować istotne straty. 

Wykorzystywanie dużej dźwigni wiąże się z dużym ryzykiem poniesienia strat, ponieważ zmiana kursu o 2% spowoduje zmianę depozytu na rachunku o 40%.

Realne rozmiary dźwigni finansowej 

Przy braku dźwigni należałoby zaangażować środki równe wolumenowi transakcji, czyli równowartość 140 000 USD:

3,4050*140 000 = 476 700 PLN, zatem stopa zwrotu wyniosłaby tylko:
3 360 PLN / 476 700 PLN = 0.7%

Czy jednak musimy korzystać z pełnej dźwigni finansowej wbudowanej w dany instrument? 
Niekoniecznie. Jest to bowiem tylko możliwość dana nam przez brokera. To od nas zależy ile kapitału przeznaczymy na zabezpieczenie danej transakcji.

Broker zablokuje nam poziom depozytu wynikający ze specyfikacji instrumentu, co nie oznacza, że nie możemy na rachunku utrzymywać większej kwoty, która będzie stanowić ew. zabezpieczenie transakcji. 

Maksymalny poziom dźwigni wykorzystamy realnie gdy wykorzystalibyśmy wszystkie posiadane środki na depozyt np. mając 50.000 USD lub równowartość tej kwoty w PLN, dokonalibyśmy transakcji na 1 mln USD. 

W praktyce, inwestor wykorzystujący maksymalną dźwignię jest z góry na przegranej pozycji. Nawet, jeżeli przyjmiemy, iż dzienna zmienność na walutach wynosi przeciętnie 1-3 proc., to już spadek o 2 proc. uszczupliłby nasz portfel aż o 40 proc. 

Najlepiej, jeżeli stosunek wartości transakcji do posiadanego kapitału nie przekracza 10:1, a w przypadku wysokiej zmienności na rynku 5:1. 

Depozyt minimalny i ograniczanie strat

W poprzednim punkcie poznaliśmy pojęcie depozytu zabezpieczającego i dźwigni finansowej. Z tym nieodłącznie wiąże się pojęcie tzw. depozytu minimalnego. Na platformie transakcyjnej z reguły wynosi on 50 proc. depozytu początkowego.

Oznacza to, iż wartość rachunku nie może spaść do poziomu 50% depozytu początkowego (depozytu zabezpieczającego w momencie zawierania transakcji), ponieważ spowoduje to automatyczne zamknięcie najbardziej stratnej pozycji.

Klient doświadczony

Niższe depozyty zabezpieczające!

Sytuację tą warto zilustrować przykładem, który jest rozwinięciem poprzedniego. 

Przykład 2

Saldo na rachunku inwestora wynosi 24000 PLN z czego pod depozyt transakcji sprzedaży 1,4 lota USD/PLN zostało pobrane 23835 PLN. Jest to depozyt początkowy. Oznacza to iż najbardziej stratna transakcja zostanie zamknięta gdy wartość rachunku spadnie do wysokości:

50% * 23835 PLN = 11 917.5 PLN
Łatwo zauważyć, że wiązałoby się to z łączną stratą z otwartych pozycji:
Saldo – depozyt minimalny = 24000 – 11917.5 = 12082.5 PLN
Posiadając na rachunku łączną pozycję 1.4 lota USD/PLN, zmiana kursu o 1 punkt powoduje zmianę wartości rachunku o 14 PLN (140 000 * 0.0001) 

Strata 12082.5 PLN pojawi się po niekorzystnej zmianie kursu o:
12082.5 PLN/14PLN = 863 punkty, czyli 8,63 grosza np. z 3.0200 na 3.1063.
I wtedy broker zamknie naszą pozycję.

Pamiętajmy, że broker posiada mechanizmy zabezpieczające rozliczenia, które automatycznie zamkną naszą pozycję w przypadku spadku naszego depozytu poniżej poziomu minimalnego. Zwracajmy, zatem uwagę na ryzyko związane z każdą transakcją, a także charakterystykę danego rynku. 

Ochrona przed ujemnym saldem

Niekorzystny rozwój sytuacji na rynku może być na tyle gwałtowny, że środki na naszym rachunku, nie tylko spadną poniżej poziomu minimalnego depozytu ale nawet poniżej zera!

Na szczęście brokerzy regulowani przez KNF (w tym DM BOŚ) mają obowiązek wprowadzenia polityki ochrony przed ujemnym saldem. Oznacza to, że nie grozi nam strata powyżej wniesionych kapitałów. Nie będziemy winni brokerowi więcej środków niż do niego wpłaciliśmy.

Niniejszy materiał, przygotowany przez DM BOŚ S.A. ma charakter wyłącznie informacyjny, prezentowany jest w celach edukacyjnych i nie stanowi porady prawnej oraz nie jest rekomendacją osobistą w ramach świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego zgodnie z przepisami prawa. DM BOŚ S.A. nie udziela gwarancji dokładności, aktualności, oraz kompletności niniejszych informacji. Zaleca się przeprowadzenie we własnym zakresie niezależnego przeglądu informacji z niniejszego materiału.

1/1